Uczestnicy systemu kaucyjnego
Sklepy i sieci handlowe
Kogo dotyczy obowiązek?
System kaucyjny rusza etapami. Jeszcze przed obowiązkową zbiórką – która startuje 1 października 2025 r. – producenci muszą zarejestrować się w systemie, uzyskać zezwolenie i oznakować opakowania informacją o kaucji. Sklepy zyskują czas na przygotowanie infrastruktury i procedur.
System dotyczy wszystkich punktów handlowych o powierzchni powyżej 200 m², które sprzedają napoje w:
- plastikowych butelkach jednorazowych (do 3 litrów)
- szklanych butelkach wielokrotnego użytku (do 1,5 litra)
- aluminiowych puszkach (do 1 litra)
Każdy sklep, który sprzedaje napoje w butelkach lub puszkach objętych systemem kaucyjnym, ma obowiązek przyjmowania tych opakowań – bez względu na to, czy chodzi o wodę, soki, napoje gazowane czy alkohole.
Sklepy i sieci handlowe
Punkty handlowe poniżej 200 m² mogą dołączyć do systemu dobrowolnie.
W niektórych przypadkach placówki te mogą skorzystać z rekompensaty kosztów, o ile operator przewidział taką możliwość.
Obowiązek zbiórki obejmuje m.in.:
- sklepy spożywcze, supermarkety i hipermarkety
- stacje paliw
- punkty sezonowe (np. w miejscowościach turystycznych)
- sklepy wielobranżowe z działem spożywczym
- punkty gastronomiczne oferujące napoje na wynos
Zwolnienia przewidziano dla:
- sklepów o powierzchni poniżej 200 m²
- punktów sprzedających wyłącznie napoje w opakowaniach nieobjętych systemem
- automatów vendingowych (odrębne zasady)
PolKa pomaga zweryfikować, czy dany punkt powinien uczestniczyć w systemie i na jakich zasadach, oferując bezpłatną konsultację obowiązków prawnych
Jakie są obowiązki Producentów i importerów?
Zbiórka manualna
Dobrze sprawdza się w mniejszych punktach – nie wymaga inwestycji w urządzenia.
Zalety:
- brak kosztów instalacji automatu RVM
- łatwe dostosowanie przestrzeni, procedur i ewidencji do różnych typów opakowań
- możliwość prowadzenia zbiórki opakowań przez obecny personel.
Wymagania:
- wyznaczone miejsce do przechowywania opakowań
- przeszkolony personel
- ewidencja przyjętych opakowań i wypłaconych kaucji (np. zintegrowana z kasą)
- podstawowe wyposażenie: worki, etykiety, dokumentacja
Zbiórka manualna
To rozwiązanie wybierane częściej przez większe sklepy.
Zalety:
- szybka identyfikacja i sortowanie opakowań
- mniejsze obciążenie pracowników
- precyzyjne raportowanie
- lepsza organizacja i higiena
- możliwość integracji z systemami lojalnościowymi
- opcja analizy danych o zwracanych opakowaniach (np. liczby, rodzaju czy częstotliwości)
PolKa wspiera sklepy w wyborze najbardziej efektywnego modelu zbiórki – analizując powierzchnię, liczbę klientów i zakładane wolumeny.
Co musisz zapewnić jako sprzedający?
Zgodnie z ustawą z dn. 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz.U. 2024 poz. 1911), każdy punkt zbiórki – niezależnie od formy działania – musi:
zapewnić fizyczną możliwość zwrotu opakowań w godzinach otwarcia sklepu;
zorganizować przestrzeń magazynową dla zebranych butelek i puszek – dostosowaną do skali działalności i bezpieczną pod kątem sanitarnym;
prowadzić ewidencję przyjętych opakowań i wypłaconych kaucji – ręcznie lub w systemie zintegrowanym z kasą fiskalną i platformą operatora;
oznaczyć sklep jako punkt zbiórki – z widoczną informacją o możliwości zwrotu, logotypem systemu i zasadami zwrotu kaucji;
być gotowym na kontrolę operatora lub organów nadzoru.
Dlaczego warto dołączyć do PolKa?
Jako operator systemu kaucyjnego wspieramy punkty handlowe w następujących obszarach:
Spełnienie wymogów ustawowych: pomagamy w dostosowaniu do obowiązków nałożonych na punkty handlowe o powierzchni powyżej 200 m², w tym w zakresie pobierania i zwracania kaucji oraz zbierania pustych opakowań i odpadów opakowaniowych.
Indywidualne podejście: analizujemy potrzeby i możliwości każdego punktu zbiórki, dostosowując sposób zbierania opakowań (manualna/automatyczna) oraz dobierając odpowiednie maszyny do specyfiki działalności.
